I samband med FP-skriv-nynorsk-initiativet, har eg behov for å presentere ein kjepphest:
De (uttalt /de:/, ikkje /di:/ som på bokmål) er subjektsform. Dykk er objektsformen av de, og skal ikkje brukast som subjekt. (Bokmål de er dei på nynorsk).
:kjepphest:
Nå må de skjerpe dykk!
Dersom dette er vanskeleg, noko det er for mange, har det sidan 2012 vore tillate å skrive dokker, både i subjektsform og objektsform. Dermed kan dei av dykk som har ein enorm trang til å bruke dykk som subjekt, ta i bruk dokker og droppe heile de/dykk-problemstillinga. I så fall blir setninga over:
Østerdalen: Nå lyt døkk skjerpe døkk, eller hedmarken: Nå lyt de (utt: di) skjerpe dekk.Men skjerpe ville ein neppe sagt, heller "Nå lyt døkk ta døkk sommen/i hop" eller "Nå lyt de ta dekk i hopes."
Mens eg helst vil skriva: no må de skjerpa dokke(r). Altså ein kombinasjon av dei to (som ikkje er lov). Eg elskar "de" og hatar "dykk". "Dykk" kling dårleg i dialekta mi, og eg har vondt for å bruka denne forma. Derfor blei eg så glad når "dokker" blei lov, sjølv om det betyr at eg må ta avskjed med "de".
Eg ville brukt dokk eller dokke i (den opprinnelege) dialekta mi. Så eg ville nok ikkje sakna de dersom eg skulle gått over til dokker. Men det er ikkje naturleg for meg å endre på akkurat det skriftleg.
Dersom eg hadde jobba som lærar nå, ville eg nok vurdert det av pedagogiske hensyn. Elevar med spansk og fransk som framandspråk har ikkje kontroll på subjekt/objekt. Dessverre. :skuffet:
Det var vel også dette som var hovudgrunnen til endringa i 2012. "Dokker" dekkjer fleire dialektar enn "dykk". Eg snakka med ein av dei som var med på revisjonsarbeidet, og han ønskte seg dokker - dokker - dokkars (ev. dokkers) - men måtte gi seg på den siste s-en. Eg meinte dei skulle ha gått inn for "dokke", som hadde passa meg ganske greitt (sjølv om eg eigentleg mest seier deke), men han meinte at eg kunne uttala dokker med stum-r, og då fekk eg vera nøgd med det. :knegg:
Eg er prinsippielt litt ambivalent til om ein skal viske ut skiljet mellom subjekt og objekt fordi det er va-ha-hanskeleg eller ikkje. Men eg ville heilt klart introdusert det når det først er lovleg.
Dessutan, innføringa av dokker er i tråd med Ivar Aasen sin idé om eit skriftspråk som samsvarer med dialektane. Det er fleire andre valdrid former eg reagerer meir på, fordi dei bryt med grunntanken bak nynorsken.
Ja. Dermed, Voss dei skriv bokmål der, slepp dei å forholde seg til dokker-dykke-marerittet. Eg skriv dere, sjølv om eg veit det er feil på nynorsk. Dykk orkar eg ikkje. Det er jo så oppstylta!
Foreldreportalen er i en flytteprosess, denne versjonen av FP er fortsatt under utvikling.
Hvis du vil svare i tråden, så kan du gjøre det her.